วันพุธที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2556

1.2 ตัวหารร่วมมากหรือ ห.ร.ม.


ตัวหารร่วม หรือ ห.ร.ม. (Greatest common divisor : G.C.D.)

          ตัวประกอบของจำนวนนับใดๆ คือ จำนวนนับที่หารจำนวนนับนั้นลงตัวเช่น ตัวประกอบทั้งหมด

ของ 6 คือ 1, 2, 3 และ 6
       
        ตัวประกอบทั้งหมดของ 10 คือ 1, 2, 5 และ 10

        เรียก 1 และ 2 ว่า ตัวประกอบร่วม หรือ ตัวหารร่วม ของ 6 และ 10

การหา ห.ร.ม. 

          การหา ห.ร.ม. ของจำนวนนับตั้งแต่สองจำนวนขึ้นไปเป็นการหาตัวหารร่วมหรือตัวประกอบร่วมที่

มากที่สุดของจำนวนนับเหล่านั้น เราจึงอาศัยการหาตัวประกอบร่วมในการหา ห.ร.ม. ของจำนวนนับได้

3 วิธี ดังนี้

          1. โดยการพิจารณาตัวประกอบ

          2. โดยการแยกตัวประกอบ

          3. โดยการตั้งหาร


วิธีที่ 1 การหา ห.ร.ม. ของจำนวนนับโดยการพิจารณาตัวประกอบ

ยกตัวอย่างเช่น การหา ห.ร.ม. ของ 36 และ 48

          ขั้นที่ 1 เริ่มจากการแยกตัวประกอบ

               ตัวประกอบของ 36 คือ 1, 2, 3, 4, 6, 9, 12, 18, และ 36

               ตัวประกอบของ 48 คือ 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 16, 24, และ 48

          ขั้นที่ 2 หาตัวประกอบที่เหมือนกัน

               ตัวประกอบร่วมของ 36 และ 48 ได้แก่ 1, 2, 3, 4, 6, 12

          ขั้นที่ 3 หาตัวประกอบร่วมที่มากที่สุด

               ตัวประกอบร่วมที่มากที่สุดของ 36 และ 48 คือ 12

ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 36 และ 48 คือ 12


วิธีที่ 2 การหา ห.ร.ม. ของจำนวนนับโดยการแยกตัวประกอบ

ยกตัวอย่างเช่น การหา ห.ร.ม. ของ 36 และ 48

          แยกตัวประกอบของ 36 และ 48 ได้ดังนี้

36 = 2 x 2 x 3 x 3

48 = 2 x 2 x 2 x 2 x 3

จะเห็นว่า ตัวประกอบร่วมของ 36 และ 48 ได้แก่ 2, 2 และ 3

ตัวประกอบร่วมที่มากที่สุดของ 36 และ 48 คือ 2 x 2 x 3 = 12

ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 36 และ 48 คือ 12

วิธีที่ 3 การหา ห.ร.ม. ของจำนวนนับโดยการตั้งหาร

ยกตัวอย่างเช่น การหา ห.ร.ม. ของ 36 และ 48

          นำ 2 ซึ่งเป็นจำนวนเฉพาะที่เป็นตัวประกอบร่วมของ 36 และ 48  ไปหาร 36 และ 48  ได้ดังนี้

                                       2   )__36___48__
                                              __18___24__

          นำ 2 ซึ่งเป็นจำนวนเฉพาะที่เป็นตัวประกอบร่วมของ 36 และ 48  ไปหาร 36 และ 48  ได้ดังนี้

                                       2   )__18___24__
                                              ___ 9___12__

          นำ 3 ซึ่งเป็นจำนวนเฉพาะที่เป็นตัวประกอบร่วมของ 36 และ 48  ไปหาร 36 และ 48  ได้ดังนี้   

                                       3   )___ 9___12__
                                             ____3___4__
                                              
               เนื่องจากไม่มีจำนวนเฉพาะใดที่เป็นตัวประกอบร่วมของ 3 และ 4 จึงหยุดการหาร

ดังนั้น ห.ร.ม. ของ 36 และ 48 หาได้จาก 2 x 2 x 3 ซึ่งเท่ากับ 12
                                 

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น